Sứ mệnh từ chính sức khỏe: Thầy thuốc Đông y Việt Nam cam kết không sử dụng sừng Tê giác

Ở các nước Châu Á, bao gồm cả Việt Nam, từ xa xưa sừng Tê giác được sử dụng trong Y học cổ truyền (YHCT) để thanh nhiệt, giải độc, cầm máu và hạ sốt. Hiện nay, những lời đồn thổi và niềm tin không có căn cứ khoa học về tác dụng chữa bệnh và khả năng tăng cường “bản lĩnh đàn ông” của sừng Tê giác vẫn tiếp tục thúc đẩy nạn buôn lậu sản phẩm này. Tại Việt Nam, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) đã quy định người buôn bán hoặc tàng trữ trái phép sừng Tê giác với khối lượng từ 50 gam trở lên có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự và đối diện với mức phạt tù lên đến 15 năm.

Trước thực trạng này, từ năm 2021-2024, dưới sự hỗ trợ của Quỹ Bảo vệ Thiên nhiên Thế giới tại Đức (WWF Đức), Tổ chức TRAFFIC tại Việt Nam và Viện Nghiên cứu các bài thuốc dân tộc Việt Nam (VIMPHAR, VOTMA) đã triển khai nhiều hội thảo khoa học và các khóa tập huấn nghiệp vụ nhằm nâng cao năng lực và phổ biến kiến thức về việc sử dụng các nguồn dược liệu hợp pháp và bền vững trong khám và điều trị bệnh bằng YHCT cho các thầy thuốc, sinh viên ngành YHCT nói riêng và người bệnh nói chung. Vào ngày 24/1/2024, Viện Nghiên cứu các bài thuốc dân tộc Việt Nam (VIMPHAR, VOTMA) đã tổ chức Chương trình khám, tư vấn kiến thức chăm sóc sức khỏe, chữa bệnh miễn phí với mục đích khuyến khích bệnh nhân sử dụng các dược liệu an toàn, bền vững và hợp pháp.

Không giống như các hội thảo thông thường, khi người tham dự sự kiện chỉ tiếp nhận thông tin một chiều từ phía diễn giả hoặc qua các hình ảnh, tài liệu, mà hoạt động thăm khám sức khỏe này đã tạo điều kiện để các bác sĩ và bệnh nhân được trao đổi và tương tác trực tiếp. Việc khám bệnh, chữa bệnh, chẩn đoán, kê đơn và điều trị trực tiếp đã mang lại những tác động sâu sắc tới người tham dự. Sự tương tác và tư vấn trực tiếp khuyến khích bệnh nhân thảo luận cởi mở hơn về việc sử dụng các sản phẩm từ động vật hoang dã trái pháp luật.

3 thầy thuốc Đông y nổi tiếng gồm: TS. Trần Xuân Nguyên - Trưởng ban Chuyên môn Hội Đông y Việt Nam; Đại tá, TS. Đỗ Đình Long - Nguyên Giám đốc Phân viện Y học cổ truyền Quân đội TP. Hồ Chí Minh và ThS. Đỗ Văn Bách - Trưởng khoa Đa khoa Ngũ quan, Viện Y học cổ truyền Trung ương tham gia buổi thăm khám và điều trị cho 10 bệnh nhân mắc các bệnh ung thư, đột quỵ và suy nhược cơ thể.

Khi được tư vấn, có nhiều bệnh nhân đã hỏi về việc sử dụng sừng Tê giác, vảy Tê tê và Cao hổ cốt để điều trị bệnh. Các bác sĩ đã giải thích và tư vấn rõ hơn về việc sử dụng các sản phẩm từ động vật hoang dã được pháp luật bảo vệ là thiếu căn cứ khoa học, cũng như nhấn mạnh các vấn đề pháp lý mà người bệnh phải đối mặt nếu sử dụng những sản phẩm này.

Ngoài bệnh nhân tham gia điều trị, 3 thầy thuốc Đông y cũng giảng giải, tư vấn cho các thầy thuốc và sinh viên ngành YHCT về cách chẩn đoán hiệu quả, kinh nghiệm điều trị và cách sử dụng các thành phần thuốc mang tính bền vững. Những chia sẻ này đã thuyết phục được cả bệnh nhân và các sinh viên ngành y không sử dụng và/hoặc không kê đơn những sản phẩm đó. Bà Nguyễn Thị H, Bệnh nhân mắc bệnh ung thư, 35 tuổi, nhận xét: “Cho đến hôm nay tôi mới loại bỏ được những nghi ngờ về việc sừng Tê giác và cao xương động vật có thể chữa khỏi ung thư. Những tin đồn từ trước đây đã ảnh hưởng sâu sắc đến tôi. Nếu không tham gia sự kiện này, có lẽ tôi sẽ vẫn tiếp tục tìm kiếm sừng Tê giác để chữa bệnh".

Bệnh nhân được chữa trị theo các phương pháp YHCT chính thống thay vì sử dụng ĐVHD trái pháp luật tại sự kiện. Nguồn: TRAFFIC Việt Nam

Sau buổi thăm khám, Đại tá, TS. Đỗ Đình Long - Nguyên Giám đốc Phân viện Y học cổ truyền Quân đội TP. Hồ Chí Minh khẳng định: “Tôi thường xuyên khuyên tất cả bệnh nhân và sinh viên của mình không sử dụng sừng Tê giác hoặc bất kỳ sản phẩm từ động vật hoang dã nguy cấp nào. Luôn có những sản phẩm thay thế đã được khoa học chứng minh, hợp pháp và bền vững".